İSKELET VE KAS SİSTEMİ
HOŞGELDİNİZ
İSKELET VE KAS
30 Aralık 2010 Perşembe
dersin hedefleri
Dersin Hedefleri
Bu ders kapsamında öğrenilecek konulara aracılığı ile öğrencilerden;
1 Konu alanı hakkında geniş bilgi sahibi olması,
2 Gelecekte Biyoloji alanı ile uğraşmak uğraşmak isteyenlere yol göstermesi,
3 İskelet ve kas sistemini öğrenme,
4 İnsan anatomisini sevdirip, iskelet ve kas sistemini öğrenmelerini zaha zevkli kılmak
istenmektedir..........
boşluk doldurmaca
İSKELET, EKLEM VE KASLAR
Aşağıdaki tümcelerde boş bırakılan yerleri tablodaki uygun sözcüklerle tamamlayınız.
el, ayak, omur – kas – iskelet - kafatasımızda – beslenmeli, spor - kaslara - oynar, yarı oynar, oynamaz - yassı – D – kasılıp gevşeyerek - üçe - kol, bacak – göğüs – lifli - kemik – süt, Süt - kıkırdak - kaslar - kafatası, göğüs kafesi –
kol, bacaklardaki - eklem – omurga, çenede – iki yüz altı – röntgen – otuz üç1. Vücudumuzu ayakta tutan, şekil veren, destek sağlayan yapıya ……………. ………….. denir.
2. ……………………. , iskeletimizi meydana getiren sert yapıdır.
3. Vücudumuzun içindeki kemikler ……………………… filminde görünür.
4. Yetişkin bir insanın vücudunda ……………………………..… tane kemik vardır.
5. Vücudumuzda bulunan kemikler şekillerine göre ………….. ayrılır.
6. …………………….. ve ………………………… kemikleri vücudumuzda bulunan yassı kemiklerdir.
7. Kürek kemikleri ve kalça ( leğen) kemikleri de ……………..…….. kemikler arasında yer alır.
8. Vücudumuzda bulunan uzun kemikler ……………… ve …………………… kemikleridir.
9. Kısa kemikler ………… , …………………… ve ………………….. kemikleridir.
10. Akciğerlerin ve kalbin çevresini sararak koruyan …………………… kafesidir.
11. Omurga ………………..……… tane omur adı verilen kısa kemiklerden oluşur.
12. İskeletimizin kemik yapısını güçlendirmek için ……………… içmeliyiz. …………. ürünlerinden yemeliyiz.
13. …….. vitamininin eksikliği raşitizm hastalığının neden olur.
14. Vücudumuzdaki kemiklerin birleştiği ve kolayca hareket etmesini sağlayan kısma …..……………. denir.
15. Eklemler, hareket yeteneklerine göre ……….………….... eklemler, …………………………………….… eklemler ve ….…………………… eklemler olarak üç gruba ayrılır.
16. ……..….. ve ……………………. eklemler oynar eklemlerdir.
17. ………………….. ve …………………. bulunan eklemler yarı oynar eklemlerdir.
18. Oynamaz eklemlere ………………………………………….. bulunan eklemler örnek olarak verilebilir.
19. Oynar eklemlerdeki iki kemik arasında …………………..…………… doku vardır.
20. İskeletimizi sararak vücudumuza şekil veren ve iskeletimizle birlikte, hareket etmemizi sağlayan yapılara ……………. denir.
21. Vücudumuzun hareketini iskelet, eklem ve ……………………. birlikte sağlar.
22. Vücudumuzun hareket edebilmesi için ……………….………… ihtiyacı vardır.
23. Kaslar ……………………. yapılarından dolayı kasılıp gevşeyebilirler.
24. Vücudumuzdaki kaslar …………………………………...……. iskeleti, dolayısıyla vücudu hareket ettirir.
25. İskelet ve kas sağlığımız için dengeli ……………………….. ve ……………….. yapmalıyız.
Araştırma yaparak tamamlayınız, doğruluğunu kontrol ediniz.
DOLDURULMUŞ HÂLİ
1. Vücudumuzu ayakta tutan, şekil veren, destek sağlayan yapıya ……iskelet………….. denir.
2. ……Kemik………. , iskeletimizi meydana getiren sert yapıdır.
3. Vücudumuzun içindeki kemikler ……………röntgen…… filminde görünür.
4. Yetişkin bir insanın vücudunda …………iki yüz altı………..… tane kemik vardır.
5. Vücudumuzda bulunan kemikler şekillerine göre ………üçe….. ayrılır.
6. ………Kafatası….. ve …………göğüs kafesi… kemikleri vücudumuzda bulunan yassı kemiklerdir.
7. Kürek kemikleri ve kalça ( leğen) kemikleri de ………yassı.…….. kemikler arasında yer alır.
8. Vücudumuzda bulunan uzun kemikler ……kol…… ve ………bacak…… kemikleridir.
9. Kısa kemikler …el… , ……ayak……… ve …………omur……….. kemikleridir.
10. Akciğerlerin ve kalbin çevresini sararak koruyan ………göğüs…………… kafesidir.
11. Omurga ………otuz üç ………..……… tane omur adı verilen kısa kemiklerden oluşur.
12. İskeletimizin kemik yapısını güçlendirmek için ……süt………… içmeliyiz. …Süt…. ürünlerinden yemeliyiz.
13. …D….. vitamininin eksikliği raşitizm hastalığının neden olur.
14. Vücudumuzdaki kemiklerin birleştiği ve kolayca hareket etmesini sağlayan kısma …..eklem………. denir.
15. Eklemler, hareket yeteneklerine göre ……oynar…….... eklemler, ………yarı oynar……… eklemler ve ….……oynamaz……… eklemler olarak üç gruba ayrılır.
16. ……Kol..….. ve ……bacaklardaki………. eklemler oynar eklemlerdir.
17. ……Omurga……….. ve ………çenede…………. bulunan eklemler yarı oynar eklemlerdir.
18. Oynamaz eklemlere ……kafatasımızda…………….. bulunan eklemler örnek olarak verilebilir.
19. Oynar eklemlerdeki iki kemik arasında ……kıkırdak…………… doku vardır.
20. İskeletimizi sararak vücudumuza şekil veren ve iskeletimizle birlikte, hareket etmemizi sağlayan yapılara …kas…………. denir.
21. Vücudumuzun hareketini iskelet, eklem ve …kaslar…………. birlikte sağlar.
22. Vücudumuzun hareket edebilmesi için ……kaslara………… ihtiyacı vardır.
23. Kaslar ……lifli…………. yapılarından dolayı kasılıp gevşeyebilirler.
24. Vücudumuzdaki kaslar ……kasılıp gevşeyerek ……….……. iskeleti, dolayısıyla vücudu hareket ettirir.
25. İskelet ve kas sağlığımız için dengeli ……beslenmeli……….. ve ……spor………….. yapmalıyız.
testler
SORULAR
1. Aşağıdakilerden hangisi iskelet sisteminin görevlerinden değildir?
A) Kasların kasılmasını sağlamak
B) Kan hücreleri üretmek
C) Vücudun büyümesi ve gelişmesini sağlamak
D) Bazı mineralleri depolamak
2.
I. Yapısında oynamaz eklemler vardır.
II. Beyin burada yer alır.
III. Kısa kemiklerden oluşmuştur.
Baş iskeleti için verilen yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I - II
D) II - III
3. Omurga ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Omur adı verilen kısa kemiklerden oluşur.
B) İçinde omurilik siniri vardır.
C) Boyun omurlarından iki tanesi başın hareketini sağlar.
D) Bel omurları, kaburgalar ve göğüs kemiği ile birlikte göğüs kafesini oluşturur.
4. Göğüs kafesinde, aşağıdaki organlardan hangisi korunur?
A) Akciğer – Kalp
B) Mide – Pankreas
C) Kalp – Karaciğer
D) Akciğer - Mide
5. Omuz kemeri, aşağıdaki hangi kemiklerin bir araya gelmesiyle oluşur?
A) Kaburga kemiği - Kürek kemiği
B) Kürek kemiği - Köprücük kemiği
C) Köprücük kemiği - Kaburga kemiği
D) Pazu kemiği - Köprücük kemiği
6. Omuz eklemi aşağıdaki yapılardan hangisini birbirine bağlar?
A) Dirsek kemiği ile omuz kemerini
B) Önkol kemiği ile dirsek kemiğini
C) Pazu kemiği ile kürek kemiğini
D) Omuz kemeri ile pazu kemiğini
7.
I. Omurlar
II. Kalça kemikleri
III. El kemikleri
Yukarıda verilen kemikler hangi kemik çeşitlerindendir?
Uzun kemik Kısa kemik Yassı kemik
A) II I III
B) I II III
C) III II I
D) III I II
8. Aşağıdakilerden hangisi kısa kemiklerden değildir?
A) Omurlar
B) Kol kemikleri
C) El bilek kemikleri
D) Ayak bilek kemikleri
9. Aşağıdaki yapılardan hangisinin içinde kırmızı kemik iliği bulunur?
A) Sert kemik
B) Süngerimsi kemik
C) Sarı ilik
D) Kemik zarı
10. Aşağıdakilerden hangisi oynamaz eklemlerdendir?
A) Diz eklemi
B) Omurlar arası eklem
C) Baş eklemleri
D) Omuz eklemi
11. Çizgili kasların ucunda kirişler bulunmaktadır. Buna göre kas kirişlerinin görevi nedir?
A) Kasların kemiğe tutunmasını sağlamak
B) Kasların kasılmasını sağlamak
C) Kaslarla sinirler arasındaki iletişimi sağlamak
D) Kasların gevşemesini sağlamak
12.
I. Çizgili kaslar
II. Düz kaslar
III. Kalp kası
Yukarıdaki kaslardan hangileri isteğimiz dışında çalışırlar?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I - III
D) II - III
13. İnsan iskeletinde, aşağıdakilerden hangisi kolda bulunmaz?
A) Pazu kemiği
B) Önkol kemiği
C) Dirsek kemiği
D) Baldır kemiği
14.
I. Kürek kemiği - Pazu kemiği
II. Kalça kemiği - Uyluk kemiği
III. Alın kemiği - Şakak kemiği
Yukarıdaki kemiklerin arasındaki eklemlerden hangisinde eklem sıvısı yoktur?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I – II
D) I - III
15.
I. Enerji harcanır.
II. Isı açığa çıkar.
III. Kasların hepsi kasılır.
Elimizdeki kaşığı ağzımıza götürmek istediğimizde kolumuzdaki kaslarla ilgili olarak yukarıdaki olaylardan hangileri gözlenir?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I – II
D) I - II - III
16. Kemiğin yapısında enire büyümeyi sağlayan yapı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
A) Kemik zarı
B) Süngerimsi kemik
C) Kıkırdak
D) Sert kemik
17. En fazla omur aşağıdakilerden hangisinin yapısında bulunur?
A) Sırt
B) Boyun
C) Bel
D) Sağrı
18.
I. Kemikleri birbirine bağlarlar.
II. Yapısında eklem bağı ve kapsülü vardır.
III. Kan hücresi üretirler.
Eklemlerle ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I – II
D) I - II - III
A) Kasların kasılmasını sağlamak
B) Kan hücreleri üretmek
C) Vücudun büyümesi ve gelişmesini sağlamak
D) Bazı mineralleri depolamak
2.
I. Yapısında oynamaz eklemler vardır.
II. Beyin burada yer alır.
III. Kısa kemiklerden oluşmuştur.
Baş iskeleti için verilen yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I - II
D) II - III
3. Omurga ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Omur adı verilen kısa kemiklerden oluşur.
B) İçinde omurilik siniri vardır.
C) Boyun omurlarından iki tanesi başın hareketini sağlar.
D) Bel omurları, kaburgalar ve göğüs kemiği ile birlikte göğüs kafesini oluşturur.
4. Göğüs kafesinde, aşağıdaki organlardan hangisi korunur?
A) Akciğer – Kalp
B) Mide – Pankreas
C) Kalp – Karaciğer
D) Akciğer - Mide
5. Omuz kemeri, aşağıdaki hangi kemiklerin bir araya gelmesiyle oluşur?
A) Kaburga kemiği - Kürek kemiği
B) Kürek kemiği - Köprücük kemiği
C) Köprücük kemiği - Kaburga kemiği
D) Pazu kemiği - Köprücük kemiği
6. Omuz eklemi aşağıdaki yapılardan hangisini birbirine bağlar?
A) Dirsek kemiği ile omuz kemerini
B) Önkol kemiği ile dirsek kemiğini
C) Pazu kemiği ile kürek kemiğini
D) Omuz kemeri ile pazu kemiğini
7.
I. Omurlar
II. Kalça kemikleri
III. El kemikleri
Yukarıda verilen kemikler hangi kemik çeşitlerindendir?
Uzun kemik Kısa kemik Yassı kemik
A) II I III
B) I II III
C) III II I
D) III I II
8. Aşağıdakilerden hangisi kısa kemiklerden değildir?
A) Omurlar
B) Kol kemikleri
C) El bilek kemikleri
D) Ayak bilek kemikleri
9. Aşağıdaki yapılardan hangisinin içinde kırmızı kemik iliği bulunur?
A) Sert kemik
B) Süngerimsi kemik
C) Sarı ilik
D) Kemik zarı
10. Aşağıdakilerden hangisi oynamaz eklemlerdendir?
A) Diz eklemi
B) Omurlar arası eklem
C) Baş eklemleri
D) Omuz eklemi
11. Çizgili kasların ucunda kirişler bulunmaktadır. Buna göre kas kirişlerinin görevi nedir?
A) Kasların kemiğe tutunmasını sağlamak
B) Kasların kasılmasını sağlamak
C) Kaslarla sinirler arasındaki iletişimi sağlamak
D) Kasların gevşemesini sağlamak
12.
I. Çizgili kaslar
II. Düz kaslar
III. Kalp kası
Yukarıdaki kaslardan hangileri isteğimiz dışında çalışırlar?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I - III
D) II - III
13. İnsan iskeletinde, aşağıdakilerden hangisi kolda bulunmaz?
A) Pazu kemiği
B) Önkol kemiği
C) Dirsek kemiği
D) Baldır kemiği
14.
I. Kürek kemiği - Pazu kemiği
II. Kalça kemiği - Uyluk kemiği
III. Alın kemiği - Şakak kemiği
Yukarıdaki kemiklerin arasındaki eklemlerden hangisinde eklem sıvısı yoktur?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I – II
D) I - III
15.
I. Enerji harcanır.
II. Isı açığa çıkar.
III. Kasların hepsi kasılır.
Elimizdeki kaşığı ağzımıza götürmek istediğimizde kolumuzdaki kaslarla ilgili olarak yukarıdaki olaylardan hangileri gözlenir?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I – II
D) I - II - III
16. Kemiğin yapısında enire büyümeyi sağlayan yapı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
A) Kemik zarı
B) Süngerimsi kemik
C) Kıkırdak
D) Sert kemik
17. En fazla omur aşağıdakilerden hangisinin yapısında bulunur?
A) Sırt
B) Boyun
C) Bel
D) Sağrı
18.
I. Kemikleri birbirine bağlarlar.
II. Yapısında eklem bağı ve kapsülü vardır.
III. Kan hücresi üretirler.
Eklemlerle ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I – II
D) I - II - III
soru ve cevap
Soru ve Cevap |
1.Kemiğe sertlik kazandıran maddeler nelerdir? Kemiğe sertlik kazandıran yapısındaki kalsiyum ve fosfor mineralleridir. 2.Kemik doku nelerden oluşur? Kan damarları,sinirler ve kemik hücrelerinden oluşur. 3.Kemik canlı mıdır? Evet. 4.Kemikler kaç çeşittir? Uzun,kısa ve yassı kemik olmak üzere üç tür kemik vardır. 5.Kemik zarının görevleri nelerdir? Kemiğin en dış kısmında yer alır. Kemiğin enine büyümesini ve beslenmesinde rol oynar. Ayrıca kırılan kemiğin onarılmasında görevlidir. 6.Sert kemik dokusunun yapısını anlatın. Kemiğin güçlü ve sağlam olan bölümüdür. 7.Sarı kemik iliği hangi kemikte bulunur? Sadece uzun kemikte bulunur. 8.Sarı kemik iliği uzun kemiğin neresinde bulunur? Uzun kemiğin sert kemik dokusunun ortasında bulunur. 9.Sarı kemik iliğinin görevi nedir? Asıl görevi yağ depolamaktır. Kırmızı kemik iliğinin yetersiz kaldığı durumlarda kan hücreleri üretir. 10.Sarı kemik iliği hangi kemiklerde bulunmaz? Yassı ve kısa kemiklerde bulunmaz. 11.Süngerimsi kemik dokuyu açıklayın. Süngerimsi kemik dokusunda düzensiz boşluklar olduğu için gözenekli bir yapısı vardır. süngerimsi kemik boşluklarında kırmızı kemik iliği bulunur. 12.Kırmızı kemik iliğinin görevi nedir? Kan hücresi üretir. 13.Kemiklerin görevleri nelerdir? İskeletimizi oluşturan kemikler vücudumuzun dik durmasını sağlar. Böylece vücudumuza destek olur. Kaslara ve diğer organlara tutunma görevi yapar. Kan yapımında görevlidir. Vücudumuz için gerekli kalsiyum,magnezyum ve fosfor gibi mineraller kemiklerde depo edilir. 14.Kıkırdak nedir? Kemiklerin birleşme noktalarında bulunan sert olmayan esnek yapılara kıkırdak denir. 15.Kıkırdak başka nerelerde bulunur? Burnumuz ve kulağımıza kıkırdak şekil verir. 16.Kıkırdağın görevleri nelerdir? Eklem yüzeylerinde bulundukları için kemiklerin hareketini kolaylaştırır. Uzun kemiklerde kemiğin büyümesini sağlayarak boyca uzamaya yardımcı olur. Yemek ve soluk borumuzda kıkırdaktan oluşmuştur. 17.Eklem nedir? Kemiklerin bir araya geldikleri yere eklem denir. 18.Vücudumuzda kaç çeşit eklem vardır? Üç çeşit. Yarı oynar eklem,oynamaz eklem ve oynar eklem olmak üzere. 19.Yarı oynar eklemin yapısı nasıldır? Bu eklemlerde,eklemi oluşturan iki kemik arasında kıkırdak bulunur. Aradaki yapının esnekliği oranında kemikler hareket edebilir. Omurgadaki eklemler,bu tür eklemlerdir. Bu eklemlerin hareketi sınırlıdır. 20.Oynamaz eklemin yapısı nasıldır? Bu eklemlerde kemikler birbirine çok sıkı bağlandığı için bunların arasında boşluk yoktur. Bu yüzden oynamaz eklemler hareket etmez. Kafatası kemikleri ve kuyruk omurları arasındaki eklemler bu tür eklemlerdir. 21.Oynar eklemlerin yapısı nasıldır? Kol ve bacaklardaki eklemler bu tür eklemlerdendir. Bu eklemlerde kemikler arasındaki boşluk eklem sıvısıyla doludur. Eklem sıvısı ve kıkırdak kemiklerin aşınmasını önler ve hareketi kolaylaştırır. 22.Hareket etmemizi sağlayan yapılar nelerdir? Hareket etmemizi sağlayan yapılar sadece kemiklerimiz değildir. Kemiklerimiz yanında kaslar ve eklemlerimiz yardımıyla hareketimizi gerçekleştiririz. 23.Kasların özellikleri nelerdir? Kaslarımızı oluşturan kas hücreleri kasılıp gevşeyerek hareket etmemize yardımcı olur. Hareketimizi sağlayan kaslar çiftler halinde bulunur. Kolumuzu dirseğimizden büktüğümüzde öndeki kaslar kasılır. Arkadaki kaslar ise gevşer. 24.Kas çeşitleri nelerdir? Üç çeşit kas vardır. çizgili kas,düz kas ve kalp kası olmak üzere. 25.Çizgili kasın yapısı nasıldır? İsteğimizle çalışan kaslardır. İskelete bağlı kasların yapısında bulunur. 26.Düz kasın yapısı nasıldır? İsteğimiz dışında çalışan kaslardır. İç organların yapısında bulunur. 27.Kalp kasının yapısı nasıldır? İsteğimiz dışında çalışır. Sadece kalpte bulunur. Çizgili kas görünümünde olmasına rağmen düz kas gibi çalışır. 28.Kasılan kas nasıl değişir? Kısalır,şişer ve sertleşir. 29.Gevşeyen kas nasıl değişir? Uzar,incelir ve yumuşar. 30.Destek ve hareket sistemimizin sağlığı için neler yapmalıyız? Düzenli olarak egzersiz yapmalıyız. Sporla uğraşmalıyız. Koşmak,yürümek ya da tenis oynamak gibi egzersizler kemikleri güçlendirir. Kemiklerimizin sağlıklı kalması ve sağlıklı gelişmesi için dengeli beslenmeli,yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini almalıyız. |
Çizgili Kasların Çalışması
ÇİZGİLİ KASLARIN ÇALIŞMASI
Çizgili kasların kasılması, aktin ve miyozin iplikçiklerinin birbiri içine kaymasıyla oluşur (Kayan iplikler hipotezi). Bir çizgili kas demeti boyunca ışığı az ve çok kıran bölgeler vardır.
1. Kasın Kasılma Evreleri
Bir kasın kasılması ve gevşemesi sürecinde üç evre ayırt edilir.
a. Bekleme (Latent) Evresi : Uyarının uygulanması ile kasılmanın başlaması arasında geçen süredir. Yaklaşık 0,01 saniye sürer.
b. Kasılma Evresi : Kasılmanın başladığı an ile gevşemenin başladığı an arasındaki süredir.
c. Gevşeme Evresi : Kasın gevşeyerek eski halini almasıdır. Yaklaşık 0,05 saniye sürer.
2. Fizyolojik Tetanoz
Kasa arka arkaya uyarı verilirse, kas gevşemeye vakit bulamaz, kasılı bir vaziyette kalır. Bu duruma fizyolojik tetanoz denir.
3. Kasılmanın Kimyasal Açıklanması
Kasların kasılabilmesi için gerekli enerji öncelikle ATP’den sağlanır. Sonra sırasıyla, kreatin fosfat, glikoz ve glikojen kullanılır.
Kaslarda kasılma anında bazı maddelerin miktarı azalırken bazılarının miktarında artma meydana gelir.
Kasların kasılması sinirler tarafından verilen emirler ile olur. Bu sinirlerin kastaki uçlarına “motor uç plağı” denir.
Motor uç plağına uyartı gelince sinir uçlarından asetil kolin salınır. Bu madde kasın E. retikulumundan (= sarkoplazmik retikulum) Ca++ iyonlarının aktin ve miyozin lifleri arasına salınmasını sağlar. Ca++ iyonları varlığında ATP, ADP ile fosfata ayrılır ve kasılma için gerekli enerji sağlanmış olur.
4. Kasılmada “Ya hep ya hiç” Prensibi
Kas, eşik değeri altındaki uyarılara tepki göstermez. Eşik değerindeki uyarıya ise bütün şiddetiyle tepki gösterir. Uyarı şiddeti daha da artsa bile kasın verdiği tepki şiddeti değişmez. Buna “ya hep ya hiç” prensibi denir.
Çizgili kasların kasılması, aktin ve miyozin iplikçiklerinin birbiri içine kaymasıyla oluşur (Kayan iplikler hipotezi). Bir çizgili kas demeti boyunca ışığı az ve çok kıran bölgeler vardır.
1. Kasın Kasılma Evreleri
Bir kasın kasılması ve gevşemesi sürecinde üç evre ayırt edilir.
a. Bekleme (Latent) Evresi : Uyarının uygulanması ile kasılmanın başlaması arasında geçen süredir. Yaklaşık 0,01 saniye sürer.
b. Kasılma Evresi : Kasılmanın başladığı an ile gevşemenin başladığı an arasındaki süredir.
c. Gevşeme Evresi : Kasın gevşeyerek eski halini almasıdır. Yaklaşık 0,05 saniye sürer.
2. Fizyolojik Tetanoz
Kasa arka arkaya uyarı verilirse, kas gevşemeye vakit bulamaz, kasılı bir vaziyette kalır. Bu duruma fizyolojik tetanoz denir.
3. Kasılmanın Kimyasal Açıklanması
Kasların kasılabilmesi için gerekli enerji öncelikle ATP’den sağlanır. Sonra sırasıyla, kreatin fosfat, glikoz ve glikojen kullanılır.
Kaslarda kasılma anında bazı maddelerin miktarı azalırken bazılarının miktarında artma meydana gelir.
Kasların kasılması sinirler tarafından verilen emirler ile olur. Bu sinirlerin kastaki uçlarına “motor uç plağı” denir.
Motor uç plağına uyartı gelince sinir uçlarından asetil kolin salınır. Bu madde kasın E. retikulumundan (= sarkoplazmik retikulum) Ca++ iyonlarının aktin ve miyozin lifleri arasına salınmasını sağlar. Ca++ iyonları varlığında ATP, ADP ile fosfata ayrılır ve kasılma için gerekli enerji sağlanmış olur.
4. Kasılmada “Ya hep ya hiç” Prensibi
Kas, eşik değeri altındaki uyarılara tepki göstermez. Eşik değerindeki uyarıya ise bütün şiddetiyle tepki gösterir. Uyarı şiddeti daha da artsa bile kasın verdiği tepki şiddeti değişmez. Buna “ya hep ya hiç” prensibi denir.
Kas Sistemleri
KAS SİSTEMLERİ
Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır.
A. KAS ÇEŞİTLERİ
Kaslar, anatomik yapılarına ve çalışma özelliklerine göre; çizgili kas, düz kas ve kalp kası olarak ayrılır.
1. Çizgili Kaslar (İskelet Kasları)
Çizgili kas hücreleri, uzun ve silindir şeklinde hücrelerdir.
Bir kas teli boyunca birden çok çekirdek bulunur.
Kas hücrelerinin sınırları belirli değildir ve sitokinez (sitoplazma bölünmesi) görülmez.
Beynin kontrolünde, isteğimizle çalışırlar.
Düz kasa oranla daha hızlı kasılırlar.
Eklem bacaklılardaki kaslar bu tiptendir
Çizgili kas liflerinde açık ve koyu bantlar, özel proteinlerin farklı düzende sıralanmasından oluşur. Bu proteinler aktin (açık) ve miyozin (koyu) dir.
2. Düz Kaslar
Düz kas hücreleri mekik şeklinde olup,
Otonom sinir sisteminin kontrolünde, isteğimiz dışında çalışırlar.
Kasılmaları yavaş ve düzenlidir.
Omurgalılarda sindirim, solunum, dolaşım, üreme ve boşaltım sistemlerinin duvarlarında bulunur.
Eklem bacaklılar hariç, omurgasız hayvanlar düz kaslara sahiptir.
Her hücrede bir tane çekirdek bulunur.
3. Kalp Kası (= Miyokard)
Çizgili kas yapısındadır, isteğimiz dışında çalışır.
Liflerindeki telcikler tek çekirdeklidir.
Çekirdekler hücrenin ortasında bulunur.
Kalp kası dallanmış bir yapıya sahiptir.
Kas telleri kısa boyludur. Birbirine bağlandıkları yerlerde ara diskler bulunur.
Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır.
A. KAS ÇEŞİTLERİ
Kaslar, anatomik yapılarına ve çalışma özelliklerine göre; çizgili kas, düz kas ve kalp kası olarak ayrılır.
1. Çizgili Kaslar (İskelet Kasları)
Çizgili kas hücreleri, uzun ve silindir şeklinde hücrelerdir.
Bir kas teli boyunca birden çok çekirdek bulunur.
Kas hücrelerinin sınırları belirli değildir ve sitokinez (sitoplazma bölünmesi) görülmez.
Beynin kontrolünde, isteğimizle çalışırlar.
Düz kasa oranla daha hızlı kasılırlar.
Eklem bacaklılardaki kaslar bu tiptendir
Çizgili kas liflerinde açık ve koyu bantlar, özel proteinlerin farklı düzende sıralanmasından oluşur. Bu proteinler aktin (açık) ve miyozin (koyu) dir.
2. Düz Kaslar
Düz kas hücreleri mekik şeklinde olup,
Otonom sinir sisteminin kontrolünde, isteğimiz dışında çalışırlar.
Kasılmaları yavaş ve düzenlidir.
Omurgalılarda sindirim, solunum, dolaşım, üreme ve boşaltım sistemlerinin duvarlarında bulunur.
Eklem bacaklılar hariç, omurgasız hayvanlar düz kaslara sahiptir.
Her hücrede bir tane çekirdek bulunur.
3. Kalp Kası (= Miyokard)
Çizgili kas yapısındadır, isteğimiz dışında çalışır.
Liflerindeki telcikler tek çekirdeklidir.
Çekirdekler hücrenin ortasında bulunur.
Kalp kası dallanmış bir yapıya sahiptir.
Kas telleri kısa boyludur. Birbirine bağlandıkları yerlerde ara diskler bulunur.
Eklemler
Eklemler
Kemiklerin bağlanma yerleri olan eklemler üç grupta toplanır.
a. Oynamaz Eklemler : Kafatası, kalça kemiği, leğen kemiği gibi iskeletin hareket etmeyen kısımlarındaki kemiklerde görülür. Eklemleşen kemikler çok sıkı bir şekilde birbirlerine testere dişi gibi girinti ve çıkıntılarla bağlanmışlardır. Eklem kapsülü ve sıvısı yoktur.
b. Yarı Oynar Eklemler : Omurlar arasında ve göğüs kafesinde görülen eklemlerdir. Omurlar arasındaki kıkırdak diskler esneklik sağlanmasında yardımcı olur.
c. Oynar Eklemler : Vücudun hareket işlevini üstlenmiş kemiklerde görülen, tam hareketli eklemler olup kol ve bacak kemiklerinde görülür. Eklemleri oluşturan kemiklerin uçları bağ dokusundan meydana gelmiş ortak bir kapsül ile çevrilidir. Eklem kapsülünün iç yüzeyi ince bir zar ile örtülüdür.
Bu yapı yumurta akına benzeyen bir salgı meydana getirir. Eklem boşluğunda toplanan bu sıvı (= eklem sıvısı) eklem uçlarının kayganlığını sağlar. Eklem kemiklerinin baş kısmında bulunan kıkırdak tabakaları hareket sırasında kemiğin başlarının birbirine değerek aşınmasını önler. Eklem bölgesinde bir kemikten diğerine uzanan bağ dokusundan meydana gelmiş eklem bağı bulunur. Bütün bu yapılar ekleme sağlamlık ve hareket kolaylığı sağlar.
Kemiklerin bağlanma yerleri olan eklemler üç grupta toplanır.
a. Oynamaz Eklemler : Kafatası, kalça kemiği, leğen kemiği gibi iskeletin hareket etmeyen kısımlarındaki kemiklerde görülür. Eklemleşen kemikler çok sıkı bir şekilde birbirlerine testere dişi gibi girinti ve çıkıntılarla bağlanmışlardır. Eklem kapsülü ve sıvısı yoktur.
b. Yarı Oynar Eklemler : Omurlar arasında ve göğüs kafesinde görülen eklemlerdir. Omurlar arasındaki kıkırdak diskler esneklik sağlanmasında yardımcı olur.
c. Oynar Eklemler : Vücudun hareket işlevini üstlenmiş kemiklerde görülen, tam hareketli eklemler olup kol ve bacak kemiklerinde görülür. Eklemleri oluşturan kemiklerin uçları bağ dokusundan meydana gelmiş ortak bir kapsül ile çevrilidir. Eklem kapsülünün iç yüzeyi ince bir zar ile örtülüdür.
Bu yapı yumurta akına benzeyen bir salgı meydana getirir. Eklem boşluğunda toplanan bu sıvı (= eklem sıvısı) eklem uçlarının kayganlığını sağlar. Eklem kemiklerinin baş kısmında bulunan kıkırdak tabakaları hareket sırasında kemiğin başlarının birbirine değerek aşınmasını önler. Eklem bölgesinde bir kemikten diğerine uzanan bağ dokusundan meydana gelmiş eklem bağı bulunur. Bütün bu yapılar ekleme sağlamlık ve hareket kolaylığı sağlar.
İnsan İskeletinin Bölümleri
İnsan İskeletinin Bölümleri
İnsan iskeleti, baş, gövde ve üyeler iskeleti olmak üzere üç kısımda incelenir.
a. Baş İskeleti : Kafatası, yüz ve çene kemiklerinden oluşur. Genellikle oynamaz eklemlidir.
b. Gövde İskeleti : Göğüs kemiği, kaburga kemikleri, omurgayı oluşturan omurlar, omuz ve kalça kemerlerini oluşturan kemikler, iskeletin gövde bölümünde yer alır. Genelde yarı oynar eklemlidir.
c. Üyeler İskeleti : Üyeler üstte omuz kuşağı ile gövdenin üst kısmına bağlanmış olan üst üyeler (kollar), altta kalça kuşağı ile gövdenin alt kısmına bağlı olan alt üyeler (bacaklar) olmak üzere iki bölümden meydana gelir. Oynar eklemlidir.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)